Polskie zamki
Aktualizacja 2025-07-11

Zamek w Świerklańcu

 (Świerklaniec • Neudeck • Schwirklanitz) 

Legendy
Wzmianki
blankWycieczki (Musisz być zalogowany/a)blanktlo


zLokalizacja zamku na mapie Polskiamek w Świerklańcu powstał prawdopodobnie z inicjatywy Piastów Śląskich, choć fundator nie jest znany. Początkowo tereny te należały do księstwa opolskiego. Po śmierci księcia Władysława opolskiego w 1281 roku, jego synowie podzielili między siebie włości. Świerklaniec znalazł się w księstwie kozielskim, które przypadło księciu Władysławowi. Po śmierci Władysława i jego braci, na mocy wcześniejszych porozumień ziemie bytomską otrzymał książę Konrad I oleśnicki.
Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z 1437 roku. Został wzniesiony na wyspie pośród mokradeł, na planie zbliżonym do owalu. Posiadał murowany, gotycki dom mieszkalny dostawiony do muru obronnego. Wjazd prowadził od zachodu i był wzmocniony prostokątną wieżą. Całość otaczała nawodniona fosa.
W 1498 
Zamek w Świerklańcu
Zamek w Świerklańcu w 1910 roku
roku ziemię bytomską kupił książę opolski Jan II Dobry, który na początku XVI wieku przebudował zamek. Po jego bezpotomnej śmierci księstwo opolsko-raciborskie przeszło w ręce margrabiego Jerzego Hohenzollerna, księcia Karniowa.
W 1623 roku Świerklaniec stał się główną siedzibą rodu Henckel von Donnersmarck i pozostał nią do końca II wojny światowej. Nowi właściciele rozbudowali średniowieczny zamek, przekształcając go w barokową rezydencję. Wokół wewnętrznego dziedzińca wzniesiono nowe budynki, co pozbawiło obiekt cech obronnych. W połowie XIX wieku kolejna przebudowa nadała zamkowi cech neogotyckich.
W latach 1867-76 Guido Henckel von Donnersmarck wybudował obok starego zamku okazały pałac w stylu neorenesansu francuskiego, zwany „Małym Wersalem”, jako prezent dla swojej żony Blanki de Paiva.
W 1945 roku oba obiekty zostały ograbione i podpalone. W 1962 roku, bez wiedzy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, podjęto decyzję o wysadzeniu pozostających w ruinie zamku i pałacu 
Zamek w Świerklańcu
Zamek w Świerklańcu na zdjęciu z okresu międzywojennego
i ich całkowitej rozbiórce.
Do dzisiaj z zespołu pałacowego ocalały baseny, tarasy i fontanny, Pałac Kawalera oraz kościół z grobowcami rodziny. Po średniowiecznym zamku zachowały się niewielkie relikty kamiennych murów, mocno zarośniętych roślinnością.








Serwis wykorzystuje technologi? cookie w celu uprzyjemnienia u?ytkowania.